Geschiedenis van het Lange Voorhout
Het Lange Voorhout is een van de bekendste en oudste straten van Den Haag. Als Stichting Vrienden van het Lange Voorhout nemen we je graag mee in de geschiedenis van het Lange Voorhout.
Het Lange Voorhout in ‘t kort
Bronzen tijdperk
Akkerlaagjes met houtskoolresten leveren het oudste bewijs van menselijke aanwezigheid stammende uit de midden bronstijd oftewel de periode tussen 1500 en 1300 voor Christus.
Lange Voorhout in de 13e eeuw
1.000 jaar na de Romeinse tijd bouwen de Hollandse graven vlakbij hun eerste Haagse onderkomen en organiseren toernooien op het veld.
Lange Voorhout in de 15e eeuw
De uitloper van het Haagse Bos wordt Lange Voorhout genoemd. In 1404 rijst een bebouwing van betekenis met de aanleg van de Kloosterkerk, onderdeel van een Dominicanenklooster. Het Lange Voorhout krijgt geleidelijk zijn karakteristieke L vorm.
Lange Voorhout in de 16e eeuw
Keizer Karel V verblijft in 1536 in Den Haag ter gelegenheid van het negende kapittel van de Orde van het Gulden Vlies. Hij geeft opdracht vier rijen lindenbomen “ te planten ende te setten in ’t Voorhout van Den Haghe ”. In 1566 plundering van de Kloosterkerk tijdens de beeldenstorm. Het koor van de Kloosterkerk wordt vanaf 1589 gebruikt als geschutgieterij.
Lange Voorhout in de 17e eeuw
Prins Maurits steunt in 1617 een geforceerde ingebruikname van de Kloosterkerk door contraremonstranten. Vanaf 1621 bewonen de naar Den Haag uitgeweken keurvorst Frederik V van de Palts en zijn gemalin Elizabeth Stuart (“de Winterkoning en Winterkoningin”) een woning aan het Lange Voorhout. Negen van hun kinderen worden gedoopt in de Kloosterkerk. Het Voorhout wordt in de Gouden Eeuw trefpunt van de elite. Een ernstig diplomatiek incident dreigt door de weigering van de Spaanse gezant voorrang te verlenen aan de koets van de Franse gezant.
Lange Voorhout in de 17e eeuw In vogelvlucht, 1614, Jan van Londerseel
Lange Voorhout in de 18e eeuw
De meeste kleinere huizen worden gesloopt en vervangen door statige panden die er nog steeds staan, bewoond door adel en patriciaat. In 1747 betrekken Stadhouder Willem IV en zijn gemalin Prinses Anna het Huis Bentinck aan het Lange Voorhout 7. De op nummer 94 wonende diplomaat Hendrik baron Hop geeft opdracht tot het maken van caramel bonbons die later naar hem worden vernoemd.
Het Huis Bentinck
Lange Voorhout in de 19e eeuw
In november 1813 strijdt Leopold graaf van Limburg Stirum als lid van het Driemanschap vanuit het Lange Voorhout 19 voor herstel van Oranje dat Koning Willem I aan de macht brengt. In december 1813 slaan Bashkierse Kozakken hun kamp op aan het Lange Voorhout daags nadat zij een erewacht hadden gevormd voor ’s konings inhuldiging te Amsterdam.
De koning bewoont van 1813 tot 1817 als provisioneel paleis het Huis Huguetan aan het Lange Voorhout 34. Het Huis Huguetan doet daarna tijdelijk dienst als paleis van diens zoon de Prins van Oranje. Verschillende leden van de koninklijke familie bewonen het patriciërshuis aan het Lange Voorhout 74. In 1821 vestiging aan het Lange Voorhout 5 van concertgebouw en theater Diligentia. In 1866 oprichting gedekteken Karel Bernhard hertog van Saksen-Weimar-Eisenach. De op nummer 32 wonende fotograaf en ontdekkingsreiziger Alexandrine Tinne maakt de eerste foto’s van het Lange Voorhout die zij ontwikkelt in een geblindeerde koets. Willem baron van Brienen van de Groote Lindt verkoopt in 1881 zijn stadspaleis aan het Lange Voorhout 56 dat ingrijpend wordt verbouwd tot Hotel des Indes. In 1896 betrekt het schilderkundig genootschap Pulchri Studio het Lange Voorhout 15.
De geblindeerde koets
Lange Voorhout in de 20e eeuw
In december 1900 verdringt een menigte zich voor het Lange Voorhout 56 ter verwelkoming van Paul Kruger, president der Zuid-Afrikaanse Republiek. In 1901 betrekt Koningin Emma het Paleis aan het Lange Voorhout 74. In 1912 wordt de Kloosterkerk gered van de sloop. In 1913 opent Helene Kröller-Müller haar eerste museum aan het Lange Voorhout 1. Op 18 november 1918 maken een door de menigte toegejuichte Koningin Wilhelmina en Prinses Juliana per calèche een rijtour over het Voorhout na Troelstra’s mislukte poging tot revolutie. Na de Tweede Wereldoorlog worden veel statige woningen omgevormd tot kantoren. In 1957 herkrijgt de Kloosterkerk haar oorspronkelijke vorm. 1959 ziet een geschokt Haags publiek de opening van de door Marcel Breuer ontworpen kanselarij van de Amerikaanse ambassade. Het tijdens de regering van Koningin Juliana vaak als zenuwcentrum bij kabinetsformaties fungerend Paleis Lange Voorhout wordt verkocht en bestemd tot museum. In de jaren ’70 en ’80 tekenen van verloedering en vervuiling van het Lange Voorhout. Die neergang leidt in 1998 tot oprichting van de Stichting Vrienden van het Lange Voorhout die vecht voor instandhouding van het Lange Voorhout en de belevingswaarde ervan. De stichting bevordert ook culturele- en andere activiteiten die het klimaat voor bewoners en gebruikers positief beïnvloeden.
20e Eeuw met Paul Kruger
Lange Voorhout in de 21e eeuw
In 2009 is het Lange Voorhout gerenoveerd. Tot drie meter diepte is de grond opengegraven en voorzien van een constructie ter bescherming van de boomwortels. Betonpalen zijn aangebracht voor de plaatsing van de jaarlijkse beeldententoonstelling. Terugkeer van de “luizenbanken” waar bezoekers rug aan rug zitten, de verlichting herkrijgt haar 19e eeuwse karakter. De gouden kroontjes op de lantaarns markeren de route van de gouden koets op Prinsesdag. Door vertrek van de Amerikaans kanselarij naar Wassenaar krijgt Marcel Breuers gebouw een museale bestemming. De aanleg van Parkeergarage Museumkwartier ontsluit het Lange Voorhout voor bewoners, gebruikers en bezoekers.
Diverse afbeeldingen